SOSYAL FOBİ (TOPLUMSAL KAYGI BOZUKLUĞU)

Kişinin sosyal ortamlarda başkaları tarafından yargılananacağı, onların karşısında mahcup ya da rezil olacağı konusunda belirgin ve sürekli korkusunun olduğu bir kaygı bozukluğudur. Kişi ellerinin ya da konuşurken sesinin titreyeceği ve çevresindekilerin farkına varacağı kaygısından ötürü toplum içinde konuşmaktan korkabilir ve konuşmaktan kaçınabilir ya da konuşurken aşırı kaygı duyabilir. Bu korkular ve kaygılar bir çok toplumsal durumda ortaya çıktığı gibi, başkalarının önünde yemek yemek, konuşma yapmak gibi belli durumlarda da görülebilir.

Aslında topulukta konuşma, sosyal ortamlarda bulunurken kendini ifade etmede çekingenlik sık görülen bir durumdur. Bunları sosyal fobi hastalığı kapsamına sokmamak gerekir. Örneğin; yeni bir işyerinde işe başlıycağınız zaman “o işi yapamazsam rezil olur muyum?” düşüncesi kişinin motivasyonunu artırmasını sağlar. Böyle bir durumda sosyal fobi diyebilmemiz için; kişide bu korkulara ve endişelere bağlı kaçınma davranışlarının ortaya çıkmış olması ya da kaçınma davranışı yoksa bile bu durum karşısında çok yoğun sıkıntı yaşaması gerekir.

Sosyal fobide korkulan durumla karşılaşıldığında yüz kızarması, terleme, ağız kuruluğu, çarpıntı, nefes kesilmesi, nefes darlığı, karın ağrısı, titreme gibi bedensel belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtilere “ben yetersizim, beğenilmiyorum, sevilmeye layık değilim, hata yapmamalıyım, kaygılı olduğumu belli etmemeliyim, herkesin beğenisini kazanmalıyım” şeklinde düşünceler eşlik eder. Bu düşüncelerin yarattığı kaygıyla baş edemeyeceği duygusuyla; korkulan ortama girmeme, korkulan ortamı terk etme, göz teması kurmamaya çalışma gibi kaçınma belirtileri görülmeye başlar.

Sosyal fobisi olan kişiler çekingen kişiler olarak tanımlanır. Toplumumuz tarafından bu kişiler ağırbaşlı, efendi olarak kabul gördüklerinden çoğu zaman tedaviye başvurmadıkları gözlenmektedir.

Sosyal fobi tedavisi olan bir hastalıktır. Tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi uygulanır. Bazen tek başına psikoterapi ya da ilaç tedavisi uygulansa da, her ikisi birlikte uygulandığında tedavi başarısının daha yüksek olduğu görülmektedir.

Kendinizde ya da bir yakınınızda sosyal fobi hastalığı olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir psikiyatri uzmanına başvurmanız gerekmektedir.

Diğer Hastalıklar

• Bipolar Bozukluk
• Yaygın Anksiyete Bozukluğu
• Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
• Panik Bozukluk
• Travma Sonrası Stres Bozukluğu (PTSD)